Miejsce zamieszkania cudzoziemców, rezydencja podatkowa, certyfikat rezydencji

2019-07-08

Jednym z kluczowych zagadnień podatkowych w zakresie cudzoziemców oraz osób potencjalnie posiadających miejsce zamieszkania poza terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, jest tak zwana rezydencja podatkowa. Ma ona bezpośredni wpływ na wysokość i formę zobowiązań podatkowych osób fizycznych oraz miejsce odprowadzania zobowiązań podatkowych. Dlatego warto wyjaśnić podstawowe pojęcia zależne od miejsca zamieszkania podatnika: rodzaje obowiązków podatkowych, rezydencję oraz certyfikaty.


Rodzaje obowiązków podatkowych

Zgodnie z art. 3 ustawy podatek dochodowy od osób fizycznych, wyróżnia się dwa rodzaje obowiązków podatkowych: nieograniczony obowiązek podatkowy oraz ograniczony obowiązek podatkowy, gdzie:


Nieograniczony obowiązek podatkowy - dotyczy osób fizycznych, które mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Z założenia kraj pochodzenia, czy obywatelstwo nie mają tutaj znaczenia. W przypadku zamieszkania na terytorium Polski, podatnik podlega pełnemu (nieograniczonemu) obowiązkowi podatkowemu, co oznacza, że opodatkowaniu w Polsce podlega całość jego dochodów (przychodów), bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.


Ograniczony obowiązek podatkowy – dotyczy osób fizycznych, tym razem jednak w przypadku wykazania, że dana osoba nie ma miejsca zamieszkania w Polsce, polega na ograniczeniu opodatkowania tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.


Miejsce zamieszkania – rezydencja

Podstawowym jest też więc określenie, gdzie jest miejsce zamieszkania – na terenie Rzeczpospolitej Polskiej, czy poza nim. Warto zwrócić uwagę, że miejsce zamieszkania nie jest równoznaczne z miejscem zameldowania i może być od niego inne. Ustawodawca nie wskazał jednej wiążącej definicji, ale określił kryteria, na podstawie których można określić miejsce zamieszkania danego podatnika. Są to:


  • posiadanie na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodka interesów życiowych) lub;
  • przebywanie na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej dłużej niż pół roku (183 dni w roku podatkowym).


W przypadku określenia miejsca zamieszkania za pomocą długości czasu pobytu, kryterium wydaje się dość jasne (szczególnie w przypadku osób, które muszą uzyskać wizę/pozwolenie na wjazd do Polski – czas ich pobytu jest możliwy do zweryfikowania, na przykład z pomocą służb granicznych). Trudniej natomiast ocenić posiadanie (lub nie) centrum interesów osobistych lub gospodarczych właśnie w Polsce. Z pomocą przychodzą dość szerokie komentarze i opracowania doktryny oraz orzecznictwa wskazujące, że oceniając centrum interesów należy wziąć pod uwagę: związki osobiste i ekonomiczne osoby fizycznej z danym państwem, w tym więzi rodzinne, towarzyskie, zatrudnienie, oraz działalność gospodarczą, kulturalna i polityczną.


Certyfikat rezydencji

Dokumentem, który stanowi potwierdzenie miejsca zamieszkania, jest tak zwany certyfikat rezydencji. Zgodnie z art. 5a ust. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest oficjalnym zaświadczeniem o miejscu zamieszkania podatnika dla celów podatkowych, wydany przez właściwy organ administracji podatkowej państwa miejsca zamieszkania podatnika. Jest więc dokumentem znacząco istotnym, ponieważ umożliwia jednoznaczne udowodnienie miejsca zamieszkania, które jest bardzo ważne - między innymi dla pracodawców, czy innych płatników podatku dochodowego od osób fizycznych.


Więcej na ten temat przeczytasz tutaj: https://www.platnik.e-pity.pl/certyfikat-rezydencji-stawka-ift1r-nalezyta-starannosc-platnika/






Wydanie nr 110/2024 z dnia 19.04.2024 ISSN: 2391 – 6214